Sabado, Nobyembre 3, 2012

The Time Machine ni Dino Buzzati

Mababasa dito ang maikling kuwentong ito.

Tungkol ang kuwentong ito sa mga eksperimento ni Aldo Cristofari upang pabagalin ang panahon. Gamit ng mga electromagnetic waves, nagagawa ni Cristofari na pabagalin ang daloy ng panahon sa kalahati. Ang epekto nito'y dumodoble ang haba ng panahon o maaaring dumoble ang buhay ng tao. Palalakihin ni Cristofari ang eksperimentong ito mula sa mga maliliit na halaman tungo sa isang malaking lungsod na pangangalanang "Diacosia". Babayaran ng mga mamamayan ng Diacosia ang pagpasok sa lungsod na ito at tanging ang mga mayayaman naging bahagi ng Diacosia. May mga partikular na limitasyon ang teknolohiyang ginawang ito ni Cristofari. Dahil sa magkaibang daloy ng panahon, maaaring hindi sanay ang mga tagamamamayan ng Diacosia, lalo na ang mga ipinanganak dito, sa isang mabilis na daloy ng panahon. Maaari silang magkasakit o posibleng mamamatay. Kaya't kailangan nilang mabuhay nang hiwalay mula sa normal na mundong may mabilis na daloy ng panahon. Gayundin, nanganganib ang buong Diacosia sa isang posibleng pagkasira ng teknolohiya ni Cristofari, na maaaring padaluyin ang panahon nang napakabilis bukod pa sa pabagalin ito. At dulo ng kuwento, dito mamamatay ang lahat ng mga taga-Diacosia, bibilis ang daloy ng panahon at maitatapon ang buong Diacosia sa isang apokaliptikong hinaharap habang pinapanood sa labas ng mga turista.

Ipinakikita ng kuwento hindi lamang ang teknolohikal na pundasyon ng pagbabago ng daloy ng panahon kundi pati na rin ang metapisikal na implikasyon ng pagbagal ng panahon. Nagbabago ang motibasyon ng mga tao, hindi na nila iniisip ang hinaharap, lalo na ang kanilang kamatayan, dahil ang layo-layo pa nito. Nakatuon ang mga mamamayan ng Diacosia sa kasalukyan at hindi sa hinaharap. Walang takot o motibasyon ang mga mamamayan na gumawa dahil sa luxury ng panahon. Walang urgency silang nararanasan at madaling sumuko sa lethargy o pagkatamlay. Kailangang puwersahin ang paggawa dahil pinupuwersa ang kanilang katawan tungo sa pagbagal.

May implikasyon ding pang-uri ang buhay sa Diacosia. Mga mayayaman lamang ang nakatira roon at literal na nakabili sila ng panahon. Dahil nga sa mas mabagal na panahon sa Diacosia, mas maraming panahon ang mga taga-Diacosia sa pagliliwaliw. Ngunit dahil din sa buhay na hiwalay mula sa normal na takbo ng mundo, tila sila mga hayop sa zoo na tinitingnan ng mga turista mula sa labas, mga kakaibang taong may kakaibang buhay. At di ba ganito rin ang pagtingin natin sa mga celebrity at mayayaman, mga taong may ibang daloy ng buhay na ating kinaiinggitan kundi man tinitingnan nang kakaiba?

Ngunit ang hiwalay na buhay na ito'y magtatapos sa trahedya at wala talagang nakaaalam kung bakit. Tanging paliwanag lamang talaga, tulad ng paliwanag ng kuwento batay sa paliwag ng karibal ni Edwin Mediner, ay ang natural na daloy ng panahon. Hindi natural na pabagalin ang panahon ngunit higit na epektibo ang pagpapabilis dito. Ipinakikita dito ang hubris ng taong labanan ang daloy ng panahon. Na ang pagnanasang humaba ang buhay at kalabanin ang tadhana ay mas mahirap lang talaga kumpara sa pagsabay sa panahon at tadhana.